Mapa - Houston

Houston – największe miasto stanu Teksas i jednocześnie czwarte pod względem wielkości miasto w Stanach Zjednoczonych, za sprawą populacji liczącej 2,3 mln (2020), rozlokowanych na obszarze 1700 km². Houston stanowi siedzibę hrabstwa Harris i centrum ekonomiczne Houston–Sugar Land–The Woodlands, czyli piątego pod względem wielkości obszaru metropolitalnego w Stanach Zjednoczonych, zamieszkiwanego w sumie przez 7,2 miliona osób.

Houston powstało w 1836 na ziemiach znajdujących się nieopodal brzegów zalewiska Buffalo Bayou. 5 czerwca 1837 uzyskało prawa miejskie, a także swoją obecną nazwę, zaczerpniętą od nazwiska ówczesnego prezydenta Republiki Teksasu, generała Sama Houstona. Rozrastający się port oraz przemysł kolejowy, a także odkrycie ropy naftowej w 1901 skutkowało ciągłymi wzrostami populacji miasta. W połowie XX wieku w Houston wybudowano Texas Medical Center – największą na świecie koncentrację obiektów związanych z ochroną zdrowia i instytutów badawczych – oraz NASA Johnson Space Center, gdzie znajduje się Centrum Kontroli Misji Kosmicznych.

Charakteryzowane jako miasto globalne, Houston i jego gospodarka posiada szeroką bazę przemysłową w sektorze energii, produkcji, aeronautyki oraz transportu. Miasto odgrywa również wiodącą rolę w dziedzinie opieki zdrowotnej, a także budowie sprzętu wiertniczego i wydobywczego. Houston ustępuje jedynie Nowemu Jorkowi pod względem liczby siedzib głównych korporacji z listy Fortune 500, które znajdują się w mieście. Port of Houston jest wiodącym portem amerykańskim w dziedzinie transportu międzynarodowego tonażu wodnego, zajmując jednocześnie drugie miejsce w Stanach Zjednoczonych ze względu na całość obsługiwanego tonażu. Mieszkańcy Houston reprezentują różne grupy etniczne i religijne, jako że w samym mieście istnieje duża społeczność międzynarodowa. Kulturalne instytucje Houston przyciągają do specjalnej dzielnicy muzeów ponad 7 milionów turystów rocznie. Z kolei dystrykt teatralny miasta charakteryzuje się rozwiniętą sceną artystyczną, działającą przez cały rok.

W sierpniu 1836 dwóch nowojorskich przedsiębiorców działających na rynku nieruchomości – Augustus Chapman Allen i John Kirby Allen – wykupiło 6642 akrów (26,88 km²) ziemi wzdłuż zalewiska Buffalo Bayou, z zamiarem założenia nowego miasta. Bracia Allen zdecydowali, że nazwą je na cześć Sama Houstona, dowódcy w bitwie pod San Jacinto, który w 1836 objął stanowisko Prezydenta Teksasu.

5 czerwca 1837 Houston otrzymało prawa miejskie, a na jego czele stanął wówczas James S. Holman. W tym samym roku Houston zostało siedzibą hrabstwa Harrisburg (obecnie Harris), a także tymczasową stolicą Republiki Teksasu. W 1840 lokalna społeczność powołała do życia izbę handlową, by promować żeglugę i transport wodny nowo otwartego portu, zbudowanego na Buffalo Bayou.

Do 1860 Houston zyskało status komercyjnego i kolejowego węzła eksportu bawełny. Lokalna sieć kolejowa łączyła miasto z portami w Galveston i Beaumont. Podczas wojny secesyjnej Houston pełniło rolę siedziby generała Johna Bankheada Magrudera, który wykorzystywał miasto jako punkt organizacji w trakcie wojny pod Galveston. Po zakończeniu wojny secesyjnej lokalni przedsiębiorcy podejmowali wysiłki, by poszerzyć rozległy system miejskich zlewisk w celu rozwoju transportu wodnego. W 1890 Houston zostało kolejowym centrum Teksasu.

W 1900 roku po tym, jak w Galveston uderzył niszczycielski huragan, działania mające na celu przekształcenie portu w Houston zostały przyspieszone. Dokonane rok później odkrycie ropy naftowej na polu Spindletop zapoczątkowało rozwój przemysłu naftowego w Teksasie. W 1902 prezydent Theodore Roosevelt zatwierdził wart miliard dolarów projekt przebudowy Houston Ship Channel. Dzięki temu w 1910 populacja miasta przekroczyła 78 tysięcy mieszkańców, czyli podwoiła się w stosunku do wcześniejszej dekady. Integralną częścią Houston byli Afroamerykanie, stanowiący niemalże 1/3 populacji (24 tysiące osób).

Prezydent Woodrow Wilson dokonał otwarcia położonego na głębokiej wodzie Port of Houston w 1914, siedem lat po rozpoczęciu prac rozbudowujących. W 1930 Houston było już najbardziej zaludnionym miastem stanu Teksas.

Wraz z wybuchem II wojny światowej spadł poziom obsługiwanego w porcie tonażu, zaś transport morski został zawieszony; jednak, z drugiej strony, wojna przyniosła miastu pewne korzyści gospodarcze. Ze względu na duży popyt na ropę naftową i syntetyczne produkty gumowe w Houston powstawały kolejne rafinerie petrochemiczne i zakłady produkcyjne. Ellington Field, wybudowane podczas I wojny światowej, zostało przebudowane na zaawansowane centrum treningowe dla pilotów bombowców i nawigatorów. W 1945, z inicjatywy M.D. Anderson Foundation, otwarte zostało Texas Medical Center. Po zakończeniu II wojny światowej gospodarka Houston opierała się przede wszystkim na działalności portowej. W 1948 do granic administracyjnych miasta włączono kilka dotychczas obszarów niemunicypalnych, dzięki czemu powierzchnia Houston zwiększyła się ponad dwukrotnie.

W 1950 powszechny dostęp do klimatyzacji w Houston stanowił bodziec dla wielu firm do przeniesienia swoich siedzib do miasta, skutkując ożywieniem gospodarczym i jednocześnie kluczową zmianą w strukturze jego gospodarki, która od tej pory zaczęła kierować się w stronę sektora energetycznego.